die(); Historia | Konwent Masovia

Historia

Korporacja Masovia została założona 22 lutego 1924. W pierwszych semestrach działalności znajdowała się pod kuratelą najstarszej poznańskiej korporacji Konwentu Magna-Polonia. Podobnie jak inne korporacje akademickie Masovia była organizacją ideowo-wychowawczą, dbającą o odpowiedni rozwój duchowy, intelektualny, fizyczny oraz towarzyski swych członków.

Od 1926 Masovia była członkiem rzeczywistym Związku Polskich Korporacji Akademickich. W 1927 poświęcony został sztandar Korporacji, a w 1929 powstało Koło Filistrów (tj. związek członków Korporacji, którzy ukończyli już studia). W tym samym roku zawarty został kartel z Korporacją Rosevia z Wolnego Miasta Gdańska.

W okresie międzywojennym Masovia liczyła ogółem 152 członków i tym samym należała do liczniejszych korporacji poznańskich.

Wśród członków honorowych Korporacji Masovia byli m.in.: prof. Ludwik Jaxa-Bykowski (biolog, rektor Uniwersytetu Poznańskiego i Uniwersytetu Ziem Zachodnich), prof. Tadeusz Grabowski (historyk i teoretyk literatury), ks. Antoni Ludwiczak (działacz społeczny i oświatowy), prof. Alfred Ohanowicz (cywilista, dr h.c. UAM, działacz polityczny i senator), prof. Wiktor Steffen (filolog klasyczny, dr h.c. UWr), prof. Bronisław Stelmachowski (cywilista, sędzia Sądu Najwyższego), prof. Kazimierz Stojałowski (lekarz i antropolog).

W gronie członków zwyczajnych Masovii przeważali prawnicy i lekarze. Wśród nich byli m.in.: prof. Wiktor Bross (chirurg kardiolog), prof. Jerzy K. Bulli (prawnik i teolog), Feliks Dropiński (prawnik, prezes Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania), prof. Lech Działoszyński (biochemik i lekarz), prof. Rajmund Galon(filozof i geograf, prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Geograficznego L’INQUA), Stanisław Józef Smoleński (lekarz i farmaceuta, prezes Instytutu im. Romana Dmowskiego w Chicago, Prezes Koła Filistrów w Chicago).

Szczególnym celem ideowym Masovii, wyróżniającym ją od innych korporacji, była praca oświatowa nad uświadomieniem narodowym ludności polskiej na Warmii i Mazurach. Do działalności w tym zakresie należało: organizowanie w rocznicę zwycięstwa pod Grunwaldem Zjazdów Mazurskich w Działdowie; prowadzenie akcji wysyłania książek, czasopism i książeczek do nabożeństwa dla ludności Warmii i Mazur; podejmowanie akcji uświadamiającej społeczeństwo w zakresie konieczności ratowania polskości na tych terenach; udzielanie pomocy materialnej pochodzącej z Warmii i Mazur, a studiującej w Poznaniu, młodzieży.

W okresie międzywojennym Masovia regularnie brała udział w wielu wydarzeniach religijnych (m.in. procesje Bożego Ciała, pogrzeb ks. kardynała Edmunda Dalbora w 1926, ingres na stolicę prymasowską ks. kardynała Augusta Hlonda w 1927, Kongres Eucharystyczny w Poznaniu w 1931, Akademicka Pielgrzymka do Częstochowy w 1936, uroczystości przewiezienia prochów św. Andrzeja Boboli do Polski w 1938), patriotycznych (m.in. pochody z okazji święta 3 Maja, pogrzeb Romana Dmowskiego w 1939) i korporacyjnych (m.in. zjazdy Związku Polskich Korporacji Akademickich, zebrania Poznańskiego Koła Międzykorporacyjnego, komerse i bale korporacyjne).

Jak napisał Antoni Wierzchosławski w wydanej w latach 90-tych historii Korporacji była ona dla swych członków: „twardą szkołą życia, wymagającą dużego wkładu pracy nad samym sobą. Kształtowała charakter i osobowość, postawę moralną, dawała wyrobienie społeczne, kontrolowała i wpływała na rozwój intelektualny. Pilnując swych członków, aby wykazywali się w czasie studiów wynikami w nauce, zapewniała im również godziwy odpoczynek, chwile odprężenia i rozrywki. W okresie wiosny każdego roku organizowano wspólne wycieczki do pobliskich miejscowości jak Kórnik, Rogalin, Puszczykowo, Puszczykówko, Szeląg i in. Członkowie Korporacji spotykali się także w ulubionych kawiarniach, jak Fangrat, Dobski, Cafe George i in. Uczęszczano do lokali gastronomicznych (często po fidułkach), jak Strzecha, Roma, Dymek, Piwnica Ratuszowa, Adria, Moulin Rouge, ciocia Adamska na Piekarach. Nie wolno było odwiedzać lokali o złej renomie jak Rzymska, Hala Tatrzańska. Źródłem wielkiego odprężenia oraz wesołości były urządzane przez Korporację fidułki. Królowała tam młodość, śpiew, wesołość, jak również popijanie z „buta”. Ale i tam panowała dyscyplina i obowiązywało odpowiednie korporantowi zachowanie się. Takimi metodami przygotowywała Korporacja „Masovia” swych członków do życia w społeczeństwie.” (cyt. za: Ł. Jesse, A. Wierzchosławski, Księga Pamiątkowa Korporacji Studentów Uniwersytetu Poznańskiego „Masovia” wydana z okazji 70-tej rocznicy jej założenia (1924 – 1994), Poznań 1996)

Rok 1939 przyniósł koniec legalnej działalności Korporacji na Uniwersytecie. Według niepełnych danych w okresie II wojny światowej zostało zamordowanych przez niemieckich i sowieckich okupantów ośmiu członków Masovii: Marian Baahr (fizyk, Fort VII), Zbigniew Banaszkiewicz (prawnik, obóz koncentracyjny), Edward Ciemnoczołowski (prawnik, Zamek w Rzeszowie), Michał Howorka (adwokat, Auschwitz), ks. Antoni Ludwiczak (obóz koncentracyjny w Hartheim), Jerzy Panek (dr praw, Warszawa), Wiesław Speichert (sędzia, Pomorze), Alfons Stube (leśnik, oficer WP, Katyń).

W okresie powojennym odbywały się nielegalne spotkania członków Korporacji organizowane w szczególności przez Feliksa Dropińskiego. Przez ówczesną władzę tego rodzaju aktywność społeczna nie była oczywiście mile widziana. Zdarzało się, że spotkania kończyły się – jak wspominali uczestnicy – interwencją „smutnych Panów” ze Służby Bezpieczeństwa. Od końca lat 80-tych rozpoczęły się już oficjalne spotkania żyjących jeszcze członków Masovii oraz wydawanie kwartalnego biuletynu.

Spiritus movens w tym okresie był Łukasz Jesse. W 1991 Filister Korporacji Masovia prof. Lech Działoszyński został pierwszym prezesem – nowo powstałego – Stowarzyszenia Filistrów Poznańskich Korporacji Akademickich. W 1996 ukazała się opracowana przez Antoniego Wierzchosławskiego i Łukasza Jessego historia Korporacji Masovia. Na spotkaniu rocznicowym z okazji 85-lecia powstania Konwentu Magna-Polonia pojawiła się myśl, aby podjąć próbę odnowienia Masovii.

Kilka miesięcy później żyjący jeszcze członkowie Masovii podjęli formalną decyzję w tej sprawie i rozpoczęły się prace nad reaktywacją. Do reaktywacji Korporacji Masovia pod nazwą „Konwent Masovia- Korporacja Studentów Uczelni Poznańskich” doszło 17 czerwca 2006. Korporacja została oficjalnie zarejestrowana jako stowarzyszenie 27 lutego 2007.